ඔබෙත් මගෙත් සුසුම් මුසුවන හන්තාන පාමුල සැරිසරන්නට අවසරයි

Sunday, May 18, 2014

සරසවි උපසංස්කෘතිය....

උප සංස්කෘතියක අරුමය..
මහා සංස්කෘතියෙන් ඔබ්බට..
සරසවි උපසංස්කෘතිය....

කිසියම් රටක රටක හෝ එම රට තුල ජීවත්වන ස්වදේශික පිරිසගේ පොදුවේ හදුනාගත හැකි ජීවන රටාව එම රට තුල ප්‍රධාන සංස්කෘතිය ලෙස එනම් මහා සංස්කෘතිය ලෙස හැදින්වේ. එමෙන්ම රට තුල පවත්නා වූ මහා සංස්කෘතියට බාධාවක් නොවන අයුරින් මහා සංස්කෘතියෙන් වෙනස් වන පිරිසකගේ හැසිරීම් රටාව උප සංස්කෘතියක් ලෙස හැදින්නේ.

උදාහරණයක් වශයෙන් අප රට ගතහොත් සිංහල සංස්කෘතිය සිංහල ජනතාවගේ හැසිරීම් ලෙස හැදින්විය හැක. ඒ යටතේ ඇති ප්‍රාදේශීය සුවිශේෂතා, භික්ෂූන්ගේ හැසිරීම්, හමුදා සෙබලුන්ගේ හැසිරිම්, යාචකයන්ගේ හැසිරීම්, ත්‍රීරෝද රථ රියදුරන්ගේ හැසිරීම් මහා සංස්කෘතියෙන් පරිභාහිරව නිර්මාණය වූ උපසංසකෘතින් වේ.

“A Subculture is a set of understanding and behaviors that distinguishes member of a regional occupational ethnic or other group from other members of society”
-Levin-

මෙසේ මහා සංස්කෘතියෙන් පරිභාහිරව උපසංසකෘතින් බිහිවීමට ප්‍රධාන හේතු ලෙස එසේ උප සංස්කෘතියක් බිහිකරගන්නා පිරිස සමාජයෙන් වෙන්වී සිටීම ප්‍රධානවේ. එමෙන්ම ඒම පිරිස අතර නිරන්තරයෙන් සිදුවන අන්තර් ක්‍රියාවලීන්ද මෙයට බෙහෙවින් හේතුපාදක වේ.

කිසියම් උපසංස්කෘතියක් බිහිවීමට හේතුවන්නේ මහා සංස්කෘතියෙන් වෙන්ව සිටීමයි. විශ්වවිද්‍යාල , භික්ෂුසාමාජ , හමුදා , සිරකදවුරු , මහා සංස්කෘතියෙන් යම් තාක් හෝ බැහැරව පැවතීම මෙයට හේතුවේ. විශේෂයෙන්ම සරසවි තුල උප සංස්කෘතීන් බිහිවීමේදී නවක වදය, ශිෂ්‍ය අයිතිවාසිකම් , ආණ්ඩු ප්‍රතිපත්ති වෙනස් වීම්, පරිපාලනමය ගැටලු යනාදියට ඔවුන් මුහුන දෙන විට ඔවුන් අතර සිස්‍දුවන අන්තර්ක්‍රියාකාරීත්වය උප සංස්කෘතිය බිහිවීමට හේතුවේ.

එමෙන්ම විවිධ උප සංස්කෘති කෙරෙහි බලපාන සාධක ලෙස
භාෂාව,ආගම,කුලය,ප්‍රාෙද්ශිය විවිධත්වය,අධ්‍යාපනය,රැකියාව,වයස,ස්ත්‍රීපුරුෂ භේදය පෙන්වා දිය හැකිය.
උපසංස්කෘතියක දැකිය හැකති ප්‍රධානතම වෙනසක් ලෙස ඔවුන් භාවිතා කරන්නා වූ භාෂාව පෙන්වා දිය හැකිය

උදා - භික්ෂු උපසංස්කෘතියේ භාෂාව පිළිබද සැලකිලිමත් වුවහොත්

පොදු
භික්ෂු
ආහාර ගැනීම
දන්වැලදීම
ගමන් යෑම
වඩිනවා
ලෙඩවීම
ගිලන් වීම
මැරෙනවා
අපවත්වෙනවා
බුලත්වට්ටිය
දැහැත්වට්ටිය

වැනි භාෂාවේ විවිධත්වයක් මහාසංස්කෘතියක් එම උප සංස්කෘතියත් අතර දැකිය හැක. එමෙන්ම ඇදුම් පැලදුම් වලින් පවා මහාසංස්කෘතියත් භික්ෂු උපසංස්කෘතියක් වෙන්කරගත හැකිය.

තවත් මෙරට තුල දක්නට ඇති උපසංස්කෘතියක් ලෙස රොඩී උපසංස්කෘතිය පෙන්වා දිය හැක. එහිදීද භාෂාව,හැසිරීම,ඇදුම් පැලදුම් විලාසය, ආහාර ලැනීම පවා මහා සංස්කෘතියට වඩා විශේෂත්වයක් ගනී. 

විශේෂයෙන් මොවුන්ගේ ජීවන උපායන් ලෙස සතුන් නැටවීම, බෙර නිපදවීඹ ,නැටීම, යනාදියත් කොසු ඉදල් කඹ ආදිය නිපදවා විකිණීමත් විශේෂයකි. ඔවුන්ගේ භාෂාව මහා සංස්කෘතියේ ඇති භාෂාවට හාත්පසින්ම වෙනස් ස්වරූපයක් ගනී.

පොදු
රොඩී
යනවා
දිස්සනවා
ගස
ඌ හෑල්ල
ගෙදර
දුමන
මිනිසා
ගාඩියා

ලෙස මහාසංස්කෘතියෙන් විවිධත්වයක් ගනී.මෙසේ සමාජය තුල ඇති උප සංස්කෘති දෙකක් ගෙන හැර දැක්වීම විශ්වවිද්‍යාල උප සංස්කෘතිය පිළිබදව වටහා ගැනීඹට හේතුපාදක වේයැයි මා විශ්වාස කරමි.

විශ්වවිද්‍යාල උපසංස්කෘතිය

මෙරට පවතින සරසවි තුල එයටම ආවේණික වූ උපසංස්කෘතියක් දක්නට ලැබේ. සරසවිය තුල සිටින සියලුම විද්‍යාර්ථයින් බාහිර ලෝකයෙන් වෙන්ව වෙනස්ම උප සංස්කෘතියකට අයත් පිරිසක් ලෙස ඒකරාශී වී සිටී. සරසවිය තුල ඇති භාෂාව, සිරිත් විරිත් ගති පැවතුම් බාහිර සමාජයෙන් වෙනස් ස්වරූපයක් ගනී. විශ්වවිද්‍යාල උපසංස්කෘතිය මහා සංස්කෘතියේ වැඩිපුරම කතාබහට ලක්වූ උප සංස්කෘතියක් ලෙස පෙන්වා දිය හැක. සමාන ගැටලු වලට මුහුන දීම එකිනෙකා අතර අන්තර්ක්‍රියාකාරිත්වය මෙම උපසංස්කෘතිය තුල දක්නට ලැබේ.

සරසවි සමාජය තුළ  මහා සංස්කෘතියෙන් වෙන් වූ උප සංස්කෘතියක් බිහිවීමට විශේෂිත වූ හේතු කිහිපයක් දැක් විය හැකිය. සරසවි පද්ධතියටම අනන්‍යය වූ ඒවා තුලින් උපසංස්කෘතිය  බිහිවේ.

ü  විශේෂයෙන්ම සිසුන් බාහිර සමාජයත් සමග එතරම් සබදතායක් පවත්වන්නේ නැත. සරසවිය වෙනම ඒකකයක් ලෙස ක්‍රියාකරන අතර එය සමාජයට විවෘත නොවන සේ තබා ගැනීමට සරසවි සිසුන් තුල සම්ප්‍රදායන් රාශියක් ක්‍රියාත්මක කරයි.

ü  එමෙන්ම විශාල පිරිසක් එකම බිමක වාසය කිරීමත් මොවුන් නිතර දෙවේලේ මුනගැසීමත් ඔවුන් අතර නිතර අන්තර්ක්‍රියාකාරිත්වයක් සිදුවීමත් තවත් මෙලෙස මහාසංස්කෘතියෙන් කැඩී වෙනම උපසංස්කෘතියක් බිහිවීමට හේතුවේ.

ü  සරසවියට ඇතුල් වන්නේ විශාල තරගකාරී තත්වයකනින් පසුවය. මොවුන්ගේ ඒකායන අරමුණවන්නේ අධ්‍යාපනය ලැබීමයි. එබැවින් සමාන කාර්යයක නිරත වන මෙම පිරිස අතර උප සංස්කෘතියක් බිහිවේ.

ü  සරසවි සිසුන් මුහුණ දෙන ගැටලු රාශියකි. පරිපාලන ගැටලු, පොලිසිය හා ආණ්ඩු සමග ඇතිවන ගැටලු, සිසු අයිතීන් වැනි ගැටලු වලට මුහුණදීමට උපසංස්කෘතියක් නිර්මාණය කරගනී. සරසවි සිසුන් අතර කාඩ් යෙදීමේ ක්‍රමය ආරම්භ වී ඇත්තේද භීෂණ සමයේ තම සහෘදයන් බේරාගැනීමේ අරමුනින්ය.

සරසවි බස 

සෑම උප සංස්කෘතියක් සතුවම තමාටම අනන්‍යය වූ භාෂාවක් ඇත. සරසවි උපසංස්කෘතියටද එසේම මහා සංස්කෘතියෙන් පරිභාහිරව වෙම කතා ස්වරූපයක් දැකගත හැක. සරසවි භාෂාව තුල ඇත්තේ පරිමිත භාෂා ව්‍යවහාරයක් වන අතර . සමාජයේ ඇති අතිශය විශේෂිත කාර්යයන් සදහා පමණක් යෙදෙන භාෂා ස්වරූප පරිමිත භාෂා ස්වරූපයක් ලෙස හැදින්වේ. මෙම භාෂා ව්‍යවහාරයන් පොදුවේ සෑම අවස්ථාවකදීම භාවිත නොකරන අතර සීමාසහිත විශේෂ අවස්ථාවලදී පමනක් යොදා ගනී.

ඇණගන්නවා - මෙහි අර්ථය පෙම්වතෙක් හෝ පෙම්වතියක් තම ප්‍රේම සබදතාවෙන් පරාජ වීමයි. සබදතා ඇතිකරගැනීඹට ගොස් පරාජිතයන් බවට පත්වීමද ඇණගැනීම ලෙස සරසවි බස තුල දැක්වේ.

කොක්ක - සරසවිය තුල කොක්ක ලෙස හැදින්වෙන්නේ පෙම්වතා හො පෙම්වතියයි.

හෝදනවා - තරුණයෙක් තරුණියක් සමග පෙම් සබදතාවයක් ඇති කර ගැනීමේ අරමුණින් සුහද ව කතාබහ කිරීම මෙසේ හැදින්වේ.

මල්කඩනවා - තරුණයෙක් තරුණියක් සමග ආදරය ඉල්ලා සිටීමට පෙර ප්‍රේම සිතුවිල්ල මුල් කරගෙන කතාකිරීම මෙසේ හැදින්වේ.

සැපගන්නවා - සැන්දෑ සමයේ පෙම්වතා පෙම්වතිය සමග නිදහසේ පෙම් සුව විවීමයි

ෆුට්බෝඩ් යනවා - තම මිතුරාට පෙම් සබදතාවයක් ඇති කර ගැනීමට උදව් කිරීම සරසවි ප්ද්ධතියේ හැදින්වෙන්නේ මෙම නමිනි

ලැම්බටි වෙනවා -  සරසවියේ සාමාන්‍ය පිලිගැනීම පෙම්වතාගේ වසර පෙම්වතියලේ වසරට වඩා ජේෂ්ඨ විය යුතුය නැතිනම් දෙදෙනා එකම වසරක විය යුතුය. එසේ නොවන ලෙස පෙම්වතා පෙම්වතියට වඩා පහල වසරක වීම වෙසේ ලැම්බට් වීම ලෙස හැදින්විය හැක

උදැල්ල දානවා - පෙම්වතා පෙම්වතිය සමග නිදහසේ පෙම්සුව විදින අවස්ථාවක වෙනත් පුද්ඝතයෙකු ඔවුන්ට බාධාවන ලෙස හැසීරීම මෙසේ හැදින්වේ




දෙවන කොටසින් හමුවෙමු.....................



Monday, May 12, 2014

ජනිතා සොයුරිය ඔබට සුභ ගමන්....

මම බ්ලොග් ලියන්න අරං මහ ලොකු කාලයක් නෑ. හැබැයි ඒ ටික කාලෙදි මට ජීවිතේ මේ තාක් මුණ ගැසුනු සොදුරුම මිනිසුන් ටික අාශ්‍රය කරන්න ලැබුනා. දන්න අයට වඩා නොදන්න අය මගේ හොදම මිතුරන් වුනා. බ්ලොග් අවකාශයේ ශ්‍රේෂඨ මිනිසුන් පිරිසක් ඉන්නවා. ඒ පිරිසෙන් බහුතරයක් දැන හදුනගන්න ලැබුනා. නලින් අයියලා ප්‍රදීප් අයියා, දුලිප් අයියා , චතුරිකා අක්කා ඒ ශ්‍රේෂඨ මිනිසුන් අතර ඉහලින්ම වැජබෙනවා.
ඒ මං දන්න කියන අය. නොදන්න ශ්‍රේෂඨ මිනිසුන්ද බොහොමයක් මේ බ්ලොග් අවකාශය තුල ජීවත් වෙනවා ඒක අවිවාදයි.

ලගදි දවසක දැකපු බ්ලොග් පෝස්ට් ඒකක් නිසා හිතග ලොකු දුකක් අැති වුනා අාහාර විෂ වීමක් නිසා අසාධ්‍ය තත්වයේ ප්‍රතිකාර ලබන සහෝදරියක් ගැන සදහන් වෙලා තිබ්බා. ඉන් පසුව දැන ගන්න ලැබුනා අෑ මේ සොදුරු මිනිසුන්ගෙන් සමු අරං වෙනත් මානයකට ගොස් අැති බව.

මේ පොස්ට් ඒකෙන් දුකෙන් ඉන්න මිනිස්සු රිදවන්න ඔිනි නෑ. හැබැයි මේ අවකාශයේ සැරිසැරූ මා නොදන්නා ඒ සොදුරු සොයුරියට මගේ සංවේගය දැක්විය යුතුයි. 

අාදරණීය ජනිතා සොයුරිය,

ජීවිතය අනිත්‍යයි
ඒක බුදුවදන
මලක් පිපිනත් ඒක සදාකාලික නෑ
ඉක්මනින් පරවෙන මල්
අපි ජීවත්වෙන පරිසරයෙ ඔිනි තරම්
හිතට දුක
මරණයට වඩා
දිගුකලක් සුවද විහිදිය යුතු 
සොදුරු මලක් 
වේලාසනින් පරව යාමයි...

මේ ජීවිතයේ අැති යාම් ඒම් පමනක්මයි
ඔබ ඒය නැවතත් අපිට කියාදුන්නා
මුණගැසුුනු මිතුරෙක් ගේ වියෝව
අමුතුවෙන් කියන්න ඔිනි නෑ..

ගොඩක් දුකයි
නොදැක්කත් 
කිසිම අැදුනුම් කමක් නැතත්
ඔබත් අපි අතර වූ
සොදුරු සිතැත්තියක් නිසා....

වසන්නත ඉවර නෑ
ඒත් ඔබ
වසන්තයේ නිමාවට පෙර
යන්න ගිහින්
අලුත් වසන්තයක් සොයා


අාදරණීය සොයුරිය
ඔබට
සුභගමන්
මගේ අාචාරය
මතු බවයේද අපි අතරම ඉපදේවා.................
බුදුසරණයි

Thursday, May 8, 2014

කවියෙකුගේ වේදනාව..........,



මම කොච්චර කීවත්
කොයි තරම් කදුලැල්
ඔයා ඉදිරියේ සැලුවත්
උණු නොවුනු හදවතක්
ඔයා ලගට ආවෙ
කොහොමද කියල මට හිතාගන්න බෑ

ඉස්සර
මාත් එක්ක හිනාවුනු
මගේ දුකේදි මටත් වඩා දුක් වුනු
මටත් වඩා මං වෙනුවෙන් කදුලු හලපු
ඔයාද අද මේ ඉන්නෙ කියල හිතද්දි
හදවත ගිණිගන්නවා
ඔයා නොදන්නවා ඇති
මම කොච්චරනම් ඔයාට ආදරේ කරනවද කියලා
සමහරු හිනාවෙනවා
මිරිගුවක් පස්සෙ යනවා කියලා

ඔව්

සමහර විට ඒක මිරිගුවක් වෙන්න ඇති
හැබැයි ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා
ඔයාගෙයි මගෙයි
හිතේ අපි ගැන ආදරෙන්
ලියවිලා තිබ්බ කාලෙ ගැන
හිතද්දි මේක මිරිගුවක් වෙන්නෙ
කොහොමද කියලත් හිතෙනවා
හිත් වෙනස් වෙනව තමයි
හැබැයි මේ තරම් දරදඩු විදියට
වෙනස් වෙන එක
මට විතරක් නෙමෙයි
කාට වුනත් දරාගන්න බැරිවෙයි

ඉස්සර ගොඩක් රෑ වෙනකම්
ෆෝන්  එකෙන් කතාකරද්දි
අපි දෙන්නම ඇහැරිලා හිටියා
හැබැයි
එදාට වඩා අද වෙනස්
ඒ පුරුද්දට තාමත් මට නින්දක් නෑ
මම ඔයාව බලාපොරොත්තුවෙන් අවදියෙන් ඉන්නවා
හැබැයි දැන් ඔයා ඒ වෙලාවට නිදි ඇති
වෙනස්වෙන හදවත් එකක් බලද්දි
මට මගේ හදවත ගැන
ලොකු අභිමානයක් තියෙනවා
ඒ මගෙ හදවත නොවෙනස්ව
ඔයාගෙ සුපුරුදු ආදරෙයි
ඔයාවයි හොයන නිසා
ආදරේ කරන නිසා

සමහර විට මගේ වේදනාව
ඔයා දකීවි
දැකලත් නොදැක්කා වගේ යන්නෙ නැතිව
හිත හැදෙන්න කතාකරලා යන්න
එක පාරටම දුරස් වෙද්දි
දරාගන්න ගොඩක් අමාරුයි
දැන් අවුරුදු 2කට වැඩියි
හැබැයි.........................
මම තාමත් බලාපොරොත්තුවෙන්.
ඔයා ගැන......